Budowa roweru w najbardziej podstawowym zakresie jest znana nawet dzieciom. Mało kto jednak może poszczycić się dokładną znajomością budowy napędu oraz innych układów. Ten artykuł na pewno pomoże ci poszerzyć swoją wiedzę.
Elementy konstrukcyjne roweru są niezwykle różnorodne. Ich dokładna znajomość nie jest obowiązkowa. Jeżeli jednak częściej niż raz do roku wyciągasz ze schowka swój jednoślad, warto rozszerzyć swoją wiedzę na jego temat. Dowiedz się, jak odróżniać hamulce v-brake od szczękowych. Kto wie, być może ta wiedza pomoże ci w przyszłości złożyć swój własny pojazd od podstaw.
Budowa roweru – z czego składa się jednoślad?
Rower to nie tylko koła i rama. W skład jednośladu wchodzą różne układy, na które składają się mniejsze elementy. Wśród nich wymienić można między innymi:
- mostek;
- rurę podsiodłową;
- sztycę;
- mostek;
- amortyzatory;
- korbę;
- suport;
- wolnobieg;
- kasetę;
- hamulce;
- widelec;
- szprychy;
- piasty;
- obręcze;
- manetki;
- przerzutki;
- obręcze;
- opony;
- dętki.
Podstawa roweru, czyli rama
Rama jest szkieletem każdego roweru. Wszystkie pozostałe elementy opierają się właśnie na niej, dlatego warto poświęcić jej nieco więcej uwagi.
Odpowiedni wybór ramy będzie miał wpływ na komfort jazdy. Ważna jest jej geometra, wysokość oraz materiał, z jakiego została ona wykonana. Obecnie najczęściej można spotkać się z ramami stworzonymi z aluminium. To lekki i stosunkowo tani materiał. Na rynku dostępne są także szkielety ze stali oraz karbonu, czyli włókna węglowego.
Do elementów, które składają się na ramę, można zaliczyć:
- rurę podsiodłową– to na jej podstawie określamy wysokość roweru;
- górną rurę – decyduje o wygodzie wsiadania na rower i pozycji, jaką przyjmuje się podczas jazdy;
- główkę ramy – jej wysokość świadczy o tym, czy siedząc na siodełku będziesz przybierać pozycję wyprostowaną, czy pochyloną.
Układ kierowniczy w rowerze
Każdy wie, że kierownica w rowerze służy do sterowania jednośladem podczas jazdy. Tymczasem warto pamiętać o tym, że jest ona wyłącznie jednym z elementów układu kierowniczego. W jego skład wchodzą również:
- mostek – zwany także wspornikiem;
- widelec – to element, na którym montowane jest koło.
W główce ramy rowerowej znajdują się łożyska, których najważniejszym zadaniem jest zapewnienie płynności układu kierowniczego. Kierownice mają bardzo różne kształty. W większości rodzajów rowerów, w tym w MTB, są one proste. Rower szosowy czy gravel ma ją z kolei nieco zakrzywioną. Są to tak zwane baranki. Kierownice rowerowe, podobnie jak szkielety, wykonane są z aluminium lub włókna węglowego.
Układ napędowy w budowie roweru
Napęd większości dostępnych na rynku rowerów opiera się na przekładni łańcuchowej. Oznacza to, że przez korzystanie z pedałów przenosisz swoją energię na tylne koło za pomocą łańcucha.
Oprócz tego ostatniego w układzie napędowym niezwykle istotne są zębatki. To na nich umieszczony jest łańcuch, który wprawia w ruch koła. Pozostałe elementy tego układu to:
- pedały;
- przerzutki;
- manetki;
- mechanizm korbowy.
Mechanizm zmiany biegów znajduje się obecnie w większości dostępnych na rynku rowerów. Zdecydowanie mniej jest ich w rowerach miejskich a więcej w górskich i trekkingowych. Z przodu zazwyczaj znajdują się dwie lub trzy tarcze. Więcej jest ich z tyłu – od sześciu do nawet dwunastu na kasecie.
Aby mieć możliwość sterowania przerzutkami, konieczna jest dźwignia, w nomenklaturze rowerowej zwana manetką. Znajduje się ona na kierownicy w zakresie dłoni rowerzysty i wprawia osprzęt w ruch.
Budowa koła rowerowego
Najważniejszym elementem kół w rowerze jest tak zwana obręcz. To jej wielkość i kształt będą decydowały między innymi o tym, z jakim typem pojazdu mamy do czynienia. Na nim mocowana jest opona oraz dętka lub mleczko uszczelniające, które pojawia się w kołach bezdętkowych.
W rowerach szosowych wykorzystuje się węższe ogumienie, które korzystnie wpływa na szybkość jazdy. Rowery które przystosowane są do jazdy w trudniejszym terenie, muszą mieć szersze opony, których bieżnik z kolei poprawia przyczepność nawet w bardzo wymagających warunkach.
W centralnej części koła znajduje się piasta, od której odchodzą szprychy. Łożyska w piaście pozwalają płynniej obracać kołem podczas pedałowania.
Układ hamulcowy w rowerze
Żaden rower nie może sprawnie funkcjonować bez hamulców. Za nie z kolei odpowiedzialny jest układ hamulcowy, tak kluczowy dla twojego bezpieczeństwa,
Większość dostępnych obecnie na rynku hamulców rowerowych opiera się na bardzo podobnych rozwiązaniach. Mimo wszystko w sklepach znajdziemy ich bardzo różne rodzaje, między innymi:
- tarczowe (mechaniczne lub hydrauliczne);
- v-brake;
- u-brake;
- torpedo (zwany często hamulcem w pedałach).
W przypadku trzech pierwszych wymienionych rozwiązań do hamowania potrzebne jest naciśnięcie dźwigni, która znajduje się na kierownicy. Zaciski hamulca reagują dzięki lince lub specjalnemu przewodowi, w którym znajduje się płyn hamulcowy.
Wyjątek stanowią tutaj hamulce torpedo. Co je wyróżnia? Do uruchomienia mechanizmu spowalniania konieczne jest tu wykonanie ruchu pedałami do tyłu. To bardzo intuicyjny mechanizm, który można bardzo często spotkać w rowerach miejskich.
Budowa roweru – rola amortyzatorów
Większość dostępnych na rynku pojazdów jest wyposażona w amortyzatory. Te niepozorne narzędzia pełnią bardzo ważną funkcję w zapewnianiu rowerzystom komfortu jazdy. Znajdują się one w widelcu a jego zakres skoku wynosi zazwyczaj do 30 do 150 milimetrów.
W jakich rowerach stosuje się amortyzator? Istnieje największa szansa, że znajdziesz go w rowerze górskim czy trekkingowym. Tłumi drgania, a tym samym zwiększa komfort jazdy w trudniejszych warunkach. Amortyzatora natomiast pozbawione są rowery szosowe.
W profesjonalnych rowerach MTB obecnie stosuje się dodatkowo tylną amortyzację. Takie pełne zawieszenie pozwala na pokonywanie przeszkód w naprawdę ekstremalnych terenach.
W co możesz wyposażyć swój rower?
Nawet najlepiej wykonany rower nie będzie bezpieczny bez takich elementów, jak światło czy odblask. Ty sam powinieneś z kolei wyposażyć się w dobrze dopasowany kask, który został wykonany z bardzo wysokiej jakości materiałów.
Zanim wsiądziesz na swój dwukołowy pojazd, koniecznie sprawdź, czy wszystkie jego części są dobrze zamocowane i działają zgodnie ze swoim przeznaczeniem. W ten sposób znacznie zwiększysz swoje bezpieczeństwo.
Konstrukcja roweru – podsumowanie
Elementów, które składają się na budowę roweru, jest naprawdę dużo. Jako amator nie musisz jednak znać fachowej nazwy każdej śruby. Podstawowa wiedza na temat części składowych twojego pojazdu może pomóc ci uniknąć problemów, a nawet samodzielnie usunąć drobne usterki.
Może Cię także zainteresować:
- Wentyl rowerowy – poznaj rodzaje wentyli i dowiedz się, do czego służą
- Suport rowerowy – do czego służy? Jakie są rodzaje suportów rowerowych?
- Budowanie roweru w domu. Czy składanie roweru od podstaw się opłaca?
- Regulacja kierownicy w rowerze. Jak zadbać o prawidłową pozycję podczas jazdy?
- Rower dla 8-latka – BMX, a może górski? Sprawdź, jaki rower dla dziecka warto kupić!
- Rower na komunię – kultowy prezent. Sprawdź, jaki rower kupić z tej okazji
- Łożyska w rowerze – gdzie je znajdziesz i do czego służą?
- Rower na ścianie – jakie wieszak na rower wybrać i jak go zamontować?
